ویژگی های رنگ

ویژگی های رنگ

چاپی با کیفیت و تنظیمات رنگ مناسب از دغدغه های تمامی کاربرانی است که ار پرینترها استفاده می کنند. فاکتورهای زیادی مانند پرینتر مناسب، رنگ مرغوب، کاغذ مناسب و… برای رسیدن به یک چاپ خوب باید بررسی و کنترل شوند. یکی از مواردی که تغییر آن باعث رسیدن به عکس دلخواه است، تنظیمات رنگ است. رنگ دارای ویژگی و خصوصیات منحصر به فردی است که تغییر هر کدام از آن ها، نتیجه چاپ را کاملاً تغییر می دهد.

نور سفید به یک شی تابیده شده و منعکس یا جذب می شود. نور منعکس شده به چشم رنگ آن شی را نمایان می کند. همه رنگ ها در طبیعت از ترکیب سه رنگ اصلی زرد، قرمز و آبی بوجود آمده اند. (در دنیای دیجیتال سه رنگ اصلی قرمز و آبی و سبز هستند. زیرا چشم انسان دارای سه نوع مختلف از سلول های مخروطی است که هر کدام می توانند رنگ های مختلف نور را ببینند. اینها تقریبا قرمز، سبز و آبی هستند).

ترکیب رنگ های اصلی:

زرد + قرمز = نارنجی / زرد + آبی = سبز / آبی + قرمز = بنفش

ترکیب سه رنگ اصلی با هم رنگ مشکی (خاکستری) را حاصل می شود. پس در نتیجه رنگ خاکستری خصوصیت هر سه رنگ را در خود داشته و با هر رنگ اصلی ترکیب شود، خاصیت خنثی داشته و نقش مکمل دارد.

مثلاً: خاکستری + آبی = (آبی + قرمز + زرد) + آبی = (قرمز + زرد) + آبی = نارنجی + آبی = آبی خاکستری

اگر با هر کدام از نرم افزارهای تنظیم رنگ مانند فتوشاپ یا کورل کار کرده باشید، حتماً تنظیمات مختلف رنگی را مشاهده کرده و با آن ها کار کرده اید. رنگ ها دارای خصوصیات متنوعی هستند.در ادامه با مهمترین آن ها آشنا می شوید.

فام یا Hue

به نام رنگ خالص می گویند. فام بیشتر به اشاره به رنگ یا تصوری از رنگی است که می بینیم. قرمز، زرد و آبی را فام‌های اولیه می‌نامند و چون مبنای سایر فام‌ها هستند. تعداد فام ها محدودتر از تعداد رنگ های موجود است. برای اینکه ما رنگ ها را بر اساس فام های شناخته شده نامگذاری می کنیم. مثلاً آبی نیلی. فام معمولاً بر حسب درجه نام گذاری می شود. مقادیر آن بین ۰ تا ۳۶۰ درجه با شروع از قرمز تا بنفش است. رنگ‌ها به دو دسته‌ی کلی فام‌دار (قرمز، آبی، زرد و…) و بی‌فام (مشکی، سفید و خاکستری) تقسیم می‌شوند. در نقاشی به هیو یا فام به رنگی که سایه یا سیری نداشته و خالص است می گویند.

 

سیری یا Tint

تینت یا سیری اصطلاحی است که اغلب توسط نقاش و عکاس به کار گرفته می شود. سیری از نتیجه ترکیب یک رنگ خالص (hue) با رنگ سفید حاصل می شود. در نتیجه سیری از رنگ اصلی روشن تر و شدت آن کمتر است.

سایه یا Shade

سایه از ترکیب رنگ اصلی با رنگ مشکی بوجود می آید. وقتی سایه به عنوان یک بعد از فضای رنگی به کار می رود، آن را بر حسب مقدار مشکی اضافه شده به رنگ بیان می کنند.

 

تون یا Tone

دو نوع تعریف برای تون بیان می شود:

تعریف کلی: به ترکیب یک رنگ خالص با یک رنگ خنثی یا سیاه-سفید (grayscale) شامل خود رنگهای سفید و مشکی را تون می گویند. این تعریف تمامی خصوصیات سایه، سیری را نیز در بر می گیرد.

تعریف ریزتر: به ترکیب یک یک رنگ خالص با هر رنگ طوسی یا خنثی می گویند. این تعریف به معنای ترکیب مقدار مشخصی از مشکی و سفید با رنگ اصلی است.

اگر مقدار تون یک رنگ تغییر کند یعنی درصد طوسی آن کم یا زیاد شده است. تون یک رنگ از خود رنگ ملایم تر است. تون به عنوان یک بعد از فضای رنگی به کار نمی رود. مقادیر متفاوت تون شامل مقدار مشکی یا سفید مورد استفاده برای تعیین رنگ خاصی است.

اشباع یا Saturation

این اصطلاح که بیشتر به وسیله عکاسان و تصویربرداران به کار می رود به معنی محدوده یک رنگ خالص (۱۰۰%) تا طوسی (۰%) در یک سطح سبکی (Lightness) ثابت است. یعنی یک رنگ خالص یک رنگ کاملاً اشباع شده است.از دیدگاه ادراکی اشباع بر درجه خلوص یا شفافیت رنگ یک تصویر تاثیر می گذارد. یک رنگ بدون اشباع خیلی بی حال تر، بی رنگ تر اما ملایم تر است.

 

سبکی Lightness

سبکی به محدوده بین تیرگی کامل (۱۰۰%) تا کاملاً روشنی (۰%) را می گویند. هر رنگ (Hue) خالص دارای ۵۰% سبکی است.تعریف دیگری از سبکی رنگ محدوده بین سایه کامل تا سیری کامل است. شما با تغییر سبکی یک عکس آن را تیره تر یا روشن تر می کنید.

 

روشنی Brightness

این خصوصیت تحت تاثیر سبکی است و اغلب با هم دیگر اشتباه گرفته می شوند. برای یک رنگ یا هیو مشخص با اشباع بالاتر مقدار روشنایی خیلی شدیدتر است. در نتیجه هرچه درجه اشباع بالا رود تصویر روشن تر به نظر می رسد. معمولاً شدت روشنی یک رنگ با خود هیو در ارتباط است.

 

کروما یا  Chroma

در بخش قبلی ما دریافتیم که ادراک رنگ، نتیجه سیگنال های رنگی است. بنابراین می توانیم یک سیگنال کروماتیک را به عنوان جزئی از ادراک رنگ تعریف کنیم. کروم شباهت زیادی به اشباع دارد زیرا عکس با کروماسیتی پایین خیلی رنگارنگ نیست. کروم را می توان نوع رنگ نیز تعریف کرد. رنگ ها از لحاظ نوع از صدها مورد نیز تجاوز می کنند. رنگ های مربوط به یک گروه یا خانواده دارای خواص مشابهی هستند.

شدت کروما با حرکت از سمت مرکز به بیرون افزایش می یابد

شدت، تابندگی یا Luma

به شدت رنگ سیگنال های رنگی می گویند و معمولاً با درصد بیان می شود. از لوما برای نمایش پیوستگی یا عطف هر خصوصیت رنگی به کار می رود. با تغییر لوما در یک عکس می توانیم شدت و جهت تابش رنگ مورد نظر را تغییر دهیم.

 

سیاه سفید یا Grayscale

به سری رنگ های خنثی گفته می شود که محدوده آن ها از مشکی به سفید یا برعکس است. یک عکس Grayscale عکسی است که مفدار رنگ هر پیکسل یک واحد مجزا و تک رنگ است. و شدت نور منفرد دارند. به این عکس ها مونوکروم نیز می گویند که سایه های طوسی را در خود دارند.